Cây ô môi là gì? Khám phá loại cây tuổi thở của người miền Tây

Chào mừng bạn đến với bài viết về cây ô môi (Cassia grandis L.F). Đây là một loài cây thân gỗ tuyệt đẹp và rất phổ biến trong thế giới cây cảnh. Là loài có hoa rực rỡ và thân hình quyến rũ, ô môi đã chinh phục trái tim người trồng cây và những người yêu thích cảnh quan. Hãy cùng Cây Xảnh Xanh khám phá sự thú vị và vẻ đẹp độc đáo của cây trong bài viết này.

Tìm hiểu chung của cây ô môi

Đặc điểm tự nhiên của cây ô môi

Cây ô môi (Cassia grandis L.F), còn được gọi là cây ô môi đỏ hay bò cạp nước,… Đây là một loại cây thân gỗ thuộc họ Đậu (Fabaceae). Với vẻ đẹp nổi bật và hoa sặc sỡ, cây ô môi thu hút sự chú ý của người trồng cây và những người yêu thích cảnh quan.

Cây được cho là có nguồn gốc từ khu vực Đông Nam Á và Đông Nam Mỹ. Nhưng hiện nay đã được trồng và phân bố rộng rãi trên khắp thế giới. Cây có thân cây thẳng đứng, tán rộng, với chiều cao có thể lên tới 15-20m. Cây có lá màu xanh đậm, lớn và hình chẳng khác gì lá cẩm tú cầu, tạo nên một cảnh quan sinh động.

Tuy nhiên, điểm đặc biệt và nổi bật nhất của cây ô môi chính là hoa của nó. Hoa ô môi có kích thước lớn, có thể lên đến 15-20 cm và có màu sắc đỏ tươi hoặc hồng tím. Các bông hoa rực rỡ này thường nở vào mùa xuân hoặc mùa hè. Chúng tạo nên một cảnh tượng đẹp nguy nga và lộng lẫy.

Ngoài vẻ đẹp hấp dẫn, cây ô môi còn có giá trị trong y học dân gian. Chúng được sử dụng phổ biến để chữa trị nhiều căn bệnh khác nhau. Các thành phần của cây đã được sử dụng từ lâu trong các bài thuốc đông y để giảm tiêu chảy và điều trị viêm nhiễm.

Với tất cả những đặc điểm và giá trị này, ô môi không chỉ là một loài cây trang trí nổi bật mà còn mang trong mình những tinh túy của thiên nhiên và sức sống vô tận. 

Phân bố của cây ô môi

Ô môi có nguồn gốc từ khu vực Đông Nam Á và Đông Nam Mỹ. Hiện nay, nó đã được trồng và phân bố rộng rãi trên nhiều khu vực trên thế giới. Đặc biệt ở một số quốc gia và vùng lãnh thổ bao gồm Brazil, Mexico, Colombia, Peru, Ecuador, Indonesia, Philippines,…. Điều này cho thấy cây ô môi có khả năng thích nghi tốt với khí hậu nhiệt đới và ôn đới.

Ở Việt Nam, cây ô môi cũng được trồng và phân bố rộng rãi trên khắp đất nước. Tuy nhiên chúng được trồng nhiều ở khu vực miền Tây nước ta. Bạn có thể tìm thấy cây ô môi trong các khu vườn công cộng, công viên, khu đô thị, khuôn viên nhà riêng và thậm chí trên ven đường.

Công dụng của cây ô môi

Cây ô môi (Cassia grandis L.F) có nhiều công dụng quan trọng và đa dạng trong đời sống con người. Dưới đây là một số công dụng của cây:

Trang trí

Với hoa rực rỡ và hình dạng đẹp, cây ô môi được sử dụng để trang trí sân vườn, công viên và các khu vực công cộng. Nó tạo điểm nhấn và làm cho không gian trở nên sống động và hấp dẫn.

Ngoài ra, ô môi còn được trồng để tạo bóng và làm mát không gian. Với kích thước lớn và chiếm diện tích rộng, cây ô môi tạo bóng mát và giúp làm mát không gian xung quanh. Điều này đặc biệt hữu ích trong những khu vực nhiệt đới và ôn đới, nơi nhiệt độ có thể cao và gắn liền với tác động nhiệt đới.

Sử dụng trong y học

Quả ô môi chứa nhiều thành phần hóa học như flavonoid, anthocyanin, carotenoid và axit phenolic. Các chất này đóng vai trò chống oxy hóa, kháng vi khuẩn và kháng viêm. Quả ô môi cũng chứa nhiều dưỡng chất như vitamin C, A và các khoáng chất.

Vỏ cây chứa các thành phần hóa học như flavonoid, tannin, saponin và các hợp chất phenolic. Chúng tính chất chống vi khuẩn, chống viêm và chống oxy hóa.

Lá chứa flavonoid, tannin, saponin và alkaloid. Các thành phần này có khả năng kháng khuẩn, chống viêm và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương. 

Hoa ô môi chứa flavonoid, tannin và các chất chống oxy hóa khác. Các thành phần này có khả năng giảm viêm, làm dịu và chống lại sự tấn công của vi khuẩn.

Hạt cây ô môi chứa flavonoid, anthocyanin, axit phenolic và các chất chống oxy hóa khác.

Sử dụng trong Y học hiện đại

Kháng khuẩn: Ô môi chứa các chất có khả năng kháng vi khuẩn và kháng khuẩn. 

Chống viêm: Các hoạt chất trong cây ô môi có tính chất chống viêm, giúp giảm viêm và làm giảm đau trong các bệnh như viêm loét, viêm đường tiết niệu và viêm da. 

Tác dụng chống oxy hóa: Cây ô môi chứa các chất chống oxy hóa mạnh, giúp loại bỏ gốc tự do gây hại và ngăn chặn quá trình oxy hóa trong cơ thể. Điều này có thể giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương và đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa các bệnh mãn tính và lão hóa.

Nhờ đó, cây ô môi thường được dùng để điều trị các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa như giảm chướng bụng, đầy hơi và khó tiêu. Sử dụng ô môi sẽ giúp giảm tình trạng táo bón và cải thiện quá trình tiêu hóa. Các thành phần ô môi cũng có tác dụng giúp giảm đau, đặc biệt là trong các bệnh lý về xương khớp. Chúng có khả năng làm dịu triệu chứng đau và giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Công dụng trong Y học cổ truyền

Theo đông y, quả ô môi có vị ngọt, hơi chát, đắng và có mùi hăng đặc trưng.

Trong y học cổ truyền, cây ô môi được sử dụng như một phương thuốc hỗ trợ tiêu hóa, giúp giảm tiêu chảy, đau bụng và kháng khuẩn đường ruột. Các thành phần ô môi trong y học cổ truyền được cho là có tác dụng giảm viêm và đau. Chúng có thể được sử dụng để điều trị các vấn đề viêm nhiễm, như viêm da, viêm niệu đạo và viêm loét. Đồng thời, cây ô môi cũng có tác dụng hỗ trợ và tăng cường sức khỏe tim mạch. Ngoài ra, cây ô môi cũng được dùng để tăng cường hệ miễn dịch. Giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh.

Các thành phần của cây ô môi mang lại nhiều lợi ích trong y học hiện đại và y học cổ truyền. Tuy nhiên, luôn nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong việc điều trị.

Một số bài thuốc liên quan đến cây ô môi

Trong y học dân gian, quả ô môi (Cassia grandis L.F) đã được sử dụng để làm thuốc trong một số trường hợp. Dưới đây là một số bài thuốc từ quả ô môi được truyền đạt trong y học dân gian:

Điều trị viêm khớp: Sử dụng 50g vỏ cây ô môi cùng 100g dây đau xương, 100g cốt toái bổ, 30g nhục quế cùng ngâm trong 1 lít rượu nếp từ 30 – 40 độ. Ngâm từ 15 – 20 ngày là dùng được. Mỗi ngày dùng từ 1-2 lần, mỗi lần khoảng 30 – 60 ml.

Bài thuốc điều trị táo bón, nhuận tràng: Sử dụng 10g lá ô môi đun với 1 lít nước. Uống ngày 3 lần sau ăn.

Bài thuốc hỗ trợ và điều trị các bệnh về đường tiêu hóa: Nấu quả ô môi tươi trong nước và dùng nước này để uống nhằm hỗ trợ tiêu hóa. Đồng thời giúp làm dịu dạ dày và giảm các vấn đề tiêu chảy. Hoặc bạn có thể dùng cơm của 3 – 4 quả ô môi ngâm với 1 lít rượu trên 40 độ. Sau 30 ngày có thể dùng uống, mỗi ngày dùng 2 lần và mỗi lần khoảng 30 ml.

Bài thuốc chữa viêm da: Nghiền quả ô môi tươi thành dạng bột và kết hợp với nước để tạo thành một loại kem dùng để bôi lên các vùng da bị viêm, chàm, hoặc tổn thương da khác.

Bài thuốc chữa hắc lào: Lá tươi giã nát vắt lấy nước xát vào nơi bị hắc lào.

Lưu ý khi sử dụng cây ô môi

Sử dụng cây Ô môi, rượu ô môi có thể gây ra một số tác dụng phụ như: Chóng mặt, đau đầu, buồn ngủ, đỏ mặt, choáng váng đầu óc. Ngoài ra, khi sử dụng ô môi làm thuốc cần thận trọng với các đối tượng dưới đây

• Trẻ em, phụ nữ mang thai và đang cho con bú
• Người cao tuổi và người có hệ thống miễn dịch suy yếu
• Người có tiền sử dị ứng với cây ô môi
• Người đang điều trị bệnh, đau dạ dày, hoặc có bệnh về gan

* (Các bài thuốc trên được chúng tôi tham khảo và tổng hợp từ các nguồn trên internet)

Thời gian thu hoạch, sơ chế và bảo quản cây ô môi

Quả ô môi thường chín vào mùa xuân hoặc mùa hè, khi chúng đạt đến màu sắc đỏ đậm hoặc hồng tím. Đảm bảo quả chín hoàn toàn và không còn dấu hiệu của quả non. Để sơ chế quả ô môi, bạn cần gọt vỏ bằng dao sắc theo một đường chéo từ đỉnh xuống phía dưới. Sau đó, tách hạt từng hạt một bằng tay hoặc dao nhọn. Rửa sạch quả ô môi dưới nước sạch để loại bỏ bụi bẩn và chất cặn. Có thể dùng quả ô môi để ngâm rượu hoặc nấu thành cao để sử dụng khi cần.

Đối với các phần của cây ô môi như hoa và lá thường được dùng tươi sau khi hái. Hoặc bạn cũng có thể bảo quản chúng trong tủ lạnh để kéo dài thời gian tươi mát. Đặt chúng trong túi chứa ẩm hoặc bọc bằng giấy trước khi đặt vào ngăn mát của tủ lạnh. Đối với quả ô môi, nếu bạn muốn lưu giữ trong thời gian dài, bạn có thể lựa chọn phương pháp đông lạnh sau khi sơ chế.

Một số lưu ý khi trồng và chăm sóc cây ô môi

• Vị trí và ánh sáng: Cây ô môi thích hợp được trồng ở vị trí có ánh sáng mặt trời trực tiếp. Cần đảm bảo rằng cây nhận được ít nhất 6-8 giờ ánh sáng mỗi ngày.
• Đất và thoát nước: Ô môi thích hợp được trồng trong đất giàu chất, thoát nước tốt. Đảm bảo đất có độ thoáng và đủ dưỡng chất, tránh đất bị ngập úng vì điều này có thể gây hại cho cây.
• Tưới nước: Cây ô môi cần được tưới nước đều đặn và duy trì độ ẩm trong đất. Tuy nhiên, không nên tưới quá nhiều nước để tránh tình trạng thừa nước. Kiểm tra độ ẩm của đất trước khi tưới. Điều chỉnh tần suất tưới nước dựa trên điều kiện thời tiết và đặc điểm của cây.
• Phân bón: Cung cấp phân bón hữu cơ hoặc phân bón chuyên dụng cho cây ô môi để đảm bảo cây có đủ dinh dưỡng cần thiết. 
• Kiểm soát côn trùng và bệnh hại: Theo dõi và kiểm tra cây ô môi thường xuyên để phát hiện sớm sự hiện diện của côn trùng gây hại hoặc bệnh tật. Nếu cần thiết, sử dụng phương pháp kiểm soát hữu cơ hoặc hóa học để xử lý.
• Định kỳ cắt tỉa: Thực hiện cắt tỉa cây ô môi để duy trì hình dáng và kích thước phù hợp. Bảo vệ cây khỏi thời tiết khắc nghiệt. Khi cây còn non, bạn cần đảm bảo cây được ở trong môi trường tốt nhất. Điều này sẽ giúp cây phát triển nhanh chóng và khỏe mạnh.

Cây ô môi – một trong những loài cây quý giá và phổ biến trên thế giới. Chúng đã tồn tại từ lâu đời và mang trong mình những giá trị đáng kinh ngạc. Với vẻ đẹp nổi bật và công dụng đa dạng trong y học hiện đại và y học cổ truyền, ô môi đang thu hút sự quan tâm của nhiều người. Nếu bạn đang quan tâm hoặc có nhu cầu tìm hiểu về loài cây này. Hãy liên hệ với Cây Cảnh Xanh ngay hôm nay để được giải đáp nhé.